Nhắc đến các di tích lịch sử văn hóa của tỉnh Bắc Ninh chúng ta không thể không nhắc đến Chùa Phật Tích. Đây là một ngôi chùa của lịch sử hình thành từ hàng nghìn năm về trước. Không những độc đáo về kiến trúc mà nó còn là nơi có văn hóa cổ xưa. Đây là một địa điểm du lịch thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.
Chùa Phật Tích là gì?
Chùa Phật Tích hay còn gọi là chùa Vạn Phúc nằm ở mạn sườn Phía Nam của núi Phật tích.
Chùa Phật Tích là một trong những ngôi chùa có tượng Phật lớn nhất Việt Nam. Mang đậm dấu ấn thời Lý và được xếp hạng 62 Di tích lịch sử quốc gia. Đây được xem là một tượng Phật mẫu mực, được so sánh như là kiệt tác mỹ thuật của Việt Nam.
- Địa chỉ tại Xã Phật Tích, Huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
Những thông tin cơ bản về chùa Phật Tích
Lịch sử tạo nên chùa Phật Tích
- Theo tài liệu cổ thì chùa Phật Tích được xây dựng vào năm Long Thụy Thái Bình thứ tư. Tức là năm 1057 với nhiều tòa ngang dãy dọc đồ sộ. Chùa Phật Tích được xây dựng vào thời nhà Lý và được Lý Thánh Tông dựng lên.
- Cùng với đó, năm 1066 ông cho xây thêm một cây tháp cao. Bên trong của tháp là tượng Phật A-di-đà bằng đá xanh nguyên khối được dát vàng toàn bộ mặt ngoài.
- Thời bấy giờ vua Trần Nhân Tông đã cho xây thêm thư viện lớn và cung Bảo Hoa tại chùa. Cùng lúc ấy, ông đã sáng tác tập thơ “Bảo Hoa dư bút” dày tới 8 quyền.
- Vào thời nhà Lê, năm 1686 vua Lê Hy Tông cũng đã xây dựng lại chùa với quy mô rất lớn. Và có giá trị nghệ thuật cao với vẻ đẹp huy hoàng, tráng lệ…
- Đến năm 1947, kháng chiến chống thực dân Pháp bùng nổ. Dẫn đến ngôi chùa cũng bị chúng tàn phá làm tổn thất nặng nề.
- Năm 1954, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ta hoàn toàn thắng lợi. Hòa bình được lập lại thì chùa Phật Tích mới được khôi phục, trùng tu trở lại. Đến năm 1962, chùa Phật Tích được công nhận là di tích lịch sử-văn hóa của Việt Nam.
Hướng dẫn đường đi đến chùa Phật tích tại Bắc Ninh
- Ngôi chùa cách trung tâm thành phố Hà Nội hơn 20km về phía đông. Việc di chuyển cũng như tìm phương tiện đến chùa không quá khó khăn đối với khách tham quan du lịch.
- Từ trung tâm thành phố Bắc Ninh tới chùa Phật Tích ta có thể đi theo lộ trình: 87 Nguyễn Du-Nguyễn Trãi-đường tỉnh 287-đường tỉnh 295-rẽ trái 100m-đi thêm 300m nữa là đến cổng chùa Phật Tích.
- Hiện nay, công nghệ số phát triển việc tìm kiếm phương tiện đi lại cũng như vị trí của chùa là dễ dàng. Chúng ta có thể tìm kiếm vị trí chùa trên định vị hay google maps của điện thoại thông minh một cách nhanh chóng.
Vẻ đẹp của chùa Phật tích
Chùa Phật Tích được sở hữu những công trình kiến trúc đồ sộ, tráng lệ và hùng vĩ. Những ngôn từ đó không thể miêu tả hết được vẻ đẹp của ngôi chùa. Không chỉ có bức tượng Phật in đậm dấu ấn lịch sử huy hoàng của dân tộc ta. Đây còn nhiều công trình kiến trúc khiến khách du lịch phải ngỡ ngàng trước vẻ đẹp cổ kính.
Khu miếu thờ
- Khu miếu thờ mang đậm nét kiến trúc phật giáo của thời nhà Lý.
- Bố cục mặt bằng chùa có dạng phía trong hình chữ Công còn bên ngoài có khung bao quanh như chữ Quốc. Gọi là “nội công ngoại quốc”. Nó là kiến trúc phổ biến nhất của các chùa tại Việt Nam. Mái chùa cong được chạm khắc tinh tế…
- Khu thờ chính gồm: 7 gian tiền đường để đón tiếp khách đến thăm, 5 gian thờ Phật, đức A Di Đà và các vị Tam Thế Phật, 8 khu thờ Tổ và khu thờ Thánh Mẫu.
Tháp chính – Tháp Phổ Quang
Tháp Phổ Quang là ngọn tháp lớn nhất tại chùa Phật Tích. Đây cũng là công trình kiến trúc nhằm tưởng nhớ sự hiện diện của toà tháp cổ cao hơn 40m được vua Lý Thánh Tông xây dựng trước đây.
Tháp có chiều cao hơn 5m và có 14 tầng nhỏ dần lên đến đỉnh tháp. Trên đó được treo một quả chuông lớn gọi là Đại Hồng Chung để đánh vào dịp những đặc biệt như lễ, Tết, …
Bức tượng Phật đá xanh
Bức tượng Phật được gọi là Tượng Phật đá xanh bởi vì nó được làm từ đá xanh nguyên khối. Với chiều cao 2,7m được nằm trên đỉnh núi Phật Tích. Hiện nay được thờ tại Thượng điện của chùa.
Bức tượng được chạm khắc từ thời vua Lý Thánh Tông đến nay là bức tượng có niên đại lâu nhất tại Việt Nam. Đặc biệt, bức tượng được xây dựng nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội.
Bộ tượng 10 linh thú đá
- Bộ tượng 10 linh thú đá tại chùa Phật Tích làm nổi bật lên nét đẹp huyền bí, độc đáo, hiếm có đến lạ thường của chùa. Hàng tượng linh thú đá được đặt ngay trước sân chùa xếp thành những cặp đăng đối chầu trước Tam Bảo của ngôi chùa.
- Tượng 10 linh thú đá bao gồm 5 cặp ngựa, tê giác, trâu, voi, sư tử. Đây là những hiện vật gốc, độc đáo được tạo bằng những đá sa thạch nguyên khối(trừ con Trâu).
- Mỗi linh thú cao tầm 1,2m và dài khoảng 1,5m-1,8m. Toàn bộ được đặt trên bệ đá hoa sen với chiều dài 1,7m, chiều rộng 0.8m và chiều cao khoảng 0,36m.
- Đến năm 2017, bộ tượng 10 linh thú đá tại chùa Phật Tích được công nhân là bảo vật Quốc Gia.
Long Trì (Ao Rồng)
Long Trì hay còn được gọi với tên Ao Rồng là một cái ao nhỏ, hình vuông. Ao có chiều dài 7m, chiều rộng 5m và chiều sâu khoảng 2m. Với bốn mặt xung quanh bờ đều được kè bằng đá tảng, vách đứng, vuông góc.
Theo truyền thuyết kể lại thì do dưới ao để lộ phần đuôi rồng nên được gọi là Ao Rồng (Long Trì). Trước kia, ao luôn đầy nước, nhưng đến nay ao đã bị khô cạn.
Lễ Hội chùa Phật tích
- Lễ Hội chùa Phật Tích tại Bắc Ninh được tổ chức vào dịp Tết Nguyên Đán hàng năm. Lễ thường được tổ chức từ ngày 3 đến ngày mùng 5 âm lịch. Thu hút hàng trăm hàng nghìn khách du lịch từ thập phương tới hành hương, cầu mong mọi điều tốt đẹp cho năm tới.
- Nhân dân quanh chùa Phật Tích mở Hội hàng năm. Để tưởng nhớ công lao của các vị tiền bối đi trước sáng lập và trùng tu lại ngôi chùa. Để có được một di tích lịch sử hùng vĩ, tráng lệ thì ta còn tưởng nhớ các vị anh hùng đã gìn giữ đất Nước ta hòa bình, độc lập.
- Tất cả họ đã truyền lửa, truyền nhiệt để con dân Việt Nam được sống tiếp, sống hết mình vì quê hương đất Nước.
Những lưu ý khi đến tham quan chùa Phật tích
- Chùa là nơi linh thiêng nên khi tới đây bạn nên mặc quần áo trang trọng, lịch sự. Phù hợp với sự trang nghiêm vốn có của chùa.
- Khi đến đây chúng ta cần giữ tâm tịnh, ý sáng, đi đứng nhẹ nhàng, nói chuyện lịch sự văn minh…
- Vì chùa là đạo Phật nên khi đến đây ta chỉ dâng hoa quả trà bánh thuần chay. Xếp lễ dâng hương theo hướng dẫn của nhà chùa.
- Không tự ý đụng chạm hay lấy đi bất cứ thứ gì của chùa. Phải có sự cho phép của sư thầy trong ngôi chùa.
- Không dẫm đạp lên hoa lá, cây cỏ hay bàn ghế trong chùa.
- Đặc biệt, vứt rác đúng nơi quy định, tránh vứt rác bừa bãi. Tránh ảnh hưởng đến khuôn viên của ngôi chùa.
- Cuối cùng là nếu bạn muốn quay chụp phim thì nên liên hệ với ban quản lý nhà chùa trước.
Di tích lịch sử chùa Phật Tích là một nhân chứng lịch sử. Ở đây lưu giữ nhiều đặc sắc văn hóa, truyền thống của quê hương Bắc Ninh từ xưa đến nay. Ngày nay, chùa Phật tích đã và đang trở thành điểm du lịch. Chùa Phật Tích thu hút hàng ngàn khách du lịch từ trong nước đến quốc tế.